Một trong các Nguyên do quan trọng khiến chi phí logistics (vận tải, bảo quản hàng hóa, thuê kho bãi…) tại nước ta (VN) cao hơn thế giới là do nước ta có rất nhiều trạm thu phí đi từ Bắc vào Nam nên đẩy chi phí vận chuyển lên cao.
Đây là nhận định và đánh giá của nhiều ý kiến tại hội nghị trực tuyến “Cắt giảm chi phí logistics để nâng cao chuỗi giá trị nông sản Việt”, do hiệp hội cộng đồng nông nghiệp số VN phối cùng Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics VN tổ chức ngày 9-7.
Chi phí liên tục tăng cao
Ông Võ Quan Huy, Công ty TNHH Huy Long An, cho biết mỗi năm công ty xuất khẩu khoảng 15.000 tấn chuối đi Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia... thì chi phí logistics chiếm đến khoảng 30%, trong các số đó chi phí sau thu hoạch chiếm nhiều nhất. Trong sáu tháng đầu năm nay, chi phí này tăng lên 45% do ảnh hưởng của dịch COVID-19.
“Thêm vào đó, thời gian qua Trung Quốc thay đổi quy trình kiểm dịch thực vật khiến công ty mất thêm 5%-7% sản phẩm vì hư hỏng trong quá trình chờ đợi kiểm dịch. Chi phí vận chuyển, bốc xếp… tiếp tục làm tăng thêm 1-2 triệu đ mỗi container” - ông Huy nêu thực tế.
Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Minh Phú Lê Văn Quang cũng thông tin: Hiện vận chuyển một container từ VN sang Mỹ chi phí hết khoảng 41 triệu VND, sang nước Nhật hết 16 triệu VND. tuy nhiên nghịch lý là cũng một container đó, vận chuyển từ TP.HCM ra Hà Nội mất 80 triệu đồng, nghĩa là gấp nhiều lần so với vận chuyển thế giới. Tương tự, vận chuyển một container từ Cà Mau lên TP.HCM mất 18 triệu đồng.
Phân tích sâu về nguyên nhân khiến chi phí logistics nội địa cao chót vót như vậy, ông Quang cho rằng đó là do Việt Nam có nhiều trạm thu phí đi từ Bắc vào Nam nên đẩy giá chi phí vận chuyển lên cao. Trong lúc ấy nước ta có vận chuyển đường biển, đường sông rất thuận lợi nhưng không phát huy được vì không có hệ thống cảng nội địa tốt.
“Các cơ quan, ban, ngành cần quy hoạch lại logistics của ngành nông nghiệp VN nhằm làm giảm chi phí, giúp tăng năng lực chuyên môn cạnh tranh. Chứ như bây giờ, một container tôm vận chuyển từ TP.HCM đến biên giới Trung Quốc mất 100 triệu đ, trong khi ấy Ecuador cũng vận chuyển đến biên giới China, cách hàng ngàn kilomet nhưng chi phí chỉ bằng chưa tới một nửa của mình. Tại sao lại nghịch lý như thế?” - ông Quang đặt vấn đề.
Chi phí logistics của trái vải thiều chiếm 30%-40% giá trị sản phẩm. Trong ảnh:Vải thiều đang được đóng thùng để xuất khẩu sang Nhật. Ảnh: CTV
Mở đường bay thẳng chuyên chở hàng hóa
Chia sẻ tại hội nghị, ông Đỗ Xuân Quang, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Hàng không VietJet, dẫn lại các ý kiến cho rằng cước vận chuyển hàng không của VN quá cao so với thị phần thế giới. Thậm chí, cước hàng không bằng hoặc vượt quá giá trị của hàng hóa.
“Đơn cử như một ký thanh long xuất khẩu đi Mỹ có giá 3 USD thì cước đi Mỹ cũng trên 3 USD. Như vậy, giá nông sản cộng với cước chi phí vận chuyển và các loại phí khác là trên 7 USD/kg. Giá cao như vậy khiến nông sản Việt khó cạnh tranh” - ông Quang vật chứng.
Nguyên nhân khiến chi phí vận chuyển hàng không cao như vậy, theo ông Quang, là do nước ta chưa có đường bay thẳng chuyên chở hàng hóa đi Mỹ, châu Âu mà phải bay qua không ít chặng. Cạnh đó, Nước Nhà chưa có đội máy bay chuyên chở hàng hóa mà chỉ tận dụng cùng với máy bay chuyên chở hành khách nên kỹ thuật bảo quản hàng hóa, kho lạnh máy bay còn hạn chế.
“Có một điều đáng buồn là hiện nay 90% sản lượng hàng hóa quốc tế vận chuyển tại VN là do các hãng hàng không nước ngoài đảm nhận. Các hãng hàng không nước ta giờ đây chỉ phân phối 10% sản lượng hàng hóa xuất khẩu” - ông Quang chia sẻ.
Về phương án cụ thể chi tiết, ông Quang cho rằng cần phải mở đường bay thẳng, xây dựng đội máy bay chuyên chở hàng cho VN. “Bản thân chúng tôi đang tìm cách để mở đường bay thẳng. Dự kiến vào 2-9 tới, chúng tôi sẽ kết hợp với một hãng hàng không của Mỹ mở đường bay thẳng từ Hà Nội đi Chicago và Los Angeles bằng máy bay chở hàng. Chúng tôi cũng dự định mở chuyến bay thẳng tới châu Âu bằng máy bay chuyên chở hàng hóa” - ông Quang tiết lộ.
___________
>>> Nguồn: Nghịch lý: Chi phí vận chuyển nội địa đắt đỏ hơn đi Mỹ, Pháp