Hàng Việt muốn có mặt trên kệ hàng của Amazon và Alibaba thì phải đạt tiêu chuẩn, giá cả cạnh tranh và làm ăn đứng đắn.
Vào đầu tháng 3 vừa qua, thị trường thương mại điện tử VN nóng lên trước tin tức Amazon sẽ chính thức có mặt tại VN. Tiếp đến, đại diện của Amazon cho biết hãng này đang tìm kiếm các nhà xuất khẩu tại chỗ chứ chưa phân phối sản phẩm tới thị phần VN. Dù vậy, động thái này cho thấy ông lớn về bán lẻ trực tuyến này đã bắt đầu để mắt tới thị trường thương mại điện tử đang lên tại Việt Nam.
Tại thị phần VN, tập đoàn thương mại điện tử Alibaba của tỷ phú người Trung Quốc Jack Ma đã giành được vị trí và thị phần nhất định nhờ việc mua lại Lazada, một trong năm cổng thương mại điện tử được coi là lớn nhất hiện nay tại Việt Nam.
Ông Vũ Vinh Phú, nguyên Phó Giám đốc Sở thương mại Hà Nội cho biết, thị phần VN rất tiềm năng, là mảnh đất màu mỡ thu hút đầu tư của nhiều đại gia thương mại điện tử nước ngoài. Hiện doanh số thương mại điện tử của VN mới khoảng trên 3% trong tổng doanh thu bán lẻ, rất thấp so với tỷ lệ 8% của thế giới.
Chính vì như thế, ông tin rằng, các tập đoàn thương mại điện tử nước ngoài, trong các số ấy có Amazon, chắc chắn sẽ vào VN, còn vào như thế nào, quy mô, thời gian ra sao... do họ quyết định.
"Kinh nghiệm cho thấy các doanh nghiệp bán lẻ trực tiếp cũng như thương mại điện tử của nước ngoài nghiên cứu rất kỹ thị trường chứ không hề phiêu lưu. Họ lập kho hàng, tổ chức thu mua hàng hóa, phân loại, định vị chất lượng và giữ thương hiệu của họ... Có thể nói rằng, họ làm ăn rất tử tế.
Trong nội địa, VN đã có A đây rồi của VinEcom thuộc tập đoàn Vingroup. Bản thân họ chủ động về hàng hóa, thậm chí còn sản xuất hàng hóa để cung cấp cho chuỗi siêu thị của họ.
Chắc chắn chỉ ngày một ngày hai là Amazon vào VN và nhìn vào các mặt hàng của Việt Nam bày bán trên kệ hàng của Amazon có thể thấy họ đã nhìn thấy tiềm năng của các hàng nông sản, thực phẩm VN xuất khẩu.
Hiện nay Hàn Quốc, Nhật đầu tư công nghệ cao vào sản xuất nông sản tại 1 số tỉnh, thành Việt Nam để bán trong nội địa hoặc xuất khẩu, mang lại nước họ", ông Vũ Vinh Phú nhận xét.
VN là mảnh đất màu mỡ đối với các doanh nghiệp thương mại điện tử nước ngoài
Cũng theo vị chuyên gia thương mại, dẫu Amazon không một mình một sân nếu vào VN và Alibaba đã có vị trí, thị phần nhất định nhưng điều đó không thể đáng ngại với Amazon bởi Amazon hiện là thế lực lớn nhất thế giới về bán lẻ trực tuyến, có tính trội hơn hẳn và họ sẵn sàng cạnh tranh.
"Cạnh tranh thì người tiêu dùng sẽ có lợi. Vẫn chưa thể nói trước ai sẽ thắng, điều đó phụ thuộc vào cách thức làm ăn, cách quản trị doanh nghiệp, năng suất lao động, hiệu quả kinh doanh... Nếu doanh nghiệp phân khúc khách hàng đúng, quản trị doanh nghiệp tốt, năng suất lao động... vượt trội hơn đối thủ là thắng. Tất nhiên có thể có hiện nay giờ đây nhưng quan trọng nhất là tác dụng cuối cùng, doanh nghiệp có lãi là được", nguyên Phó Giám đốc Sở thương mại Hà Nội nhấn mạnh.
Trước ý kiến cho rằng, người Việt bây giờ có tâm lý sính ngoại có thể là một lợi thế cho Amazon nếu thương hiệu này định vào Việt Nam, ông Vũ Vinh Phú tỏ ra không đồng tình.
Ông cho biết, hàng Trung Quốc có phân khúc khách hàng rõ ràng: hàng địa phương lởm khởm, không quản lý thì đẩy sang những nơi dân hiểu biết ít, chấp nhận giá rẻ. Song song với đó, họ vẫn có hàng chất lượng cao sản xuất ở Thượng Hải, Bắc Kinh... Vì lẽ đó, quan trọng nhất là barie của mình dựng lên như thế nào. Nếu hàng rào của Việt Nam không đủ mạnh, để hàng kém chất lượng tràn vào thì phải chịu.
"Lành mạnh hay không, công bằng hay không, người dân Việt Nam có được hưởng lợi hay không là do chính chúng ta, do luật của ta", ông nói.
Từ những phân tích trên, ông Vũ Vinh Phú tái khẳng định quan điểm khuyến khích Amazone, Alibaba và các doanh nghiệp nước ngoài tầm cỡ vào VN để phục vụ người tiêu dùng một cách chân chính, tử tế, gạt bớt những doanh nghiệp thương mại điện tử lôm côm, bán hàng đa cấp bất chính, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh và sự tự giác của bán lẻ trực tiếp.
"Thương mại điện tử phát triển với sự thâm nhập của các tập đoàn lớn của nước ngoài sẽ đe dọa xuất khẩu trực tiếp. Bán lẻ trực tiếp sẽ thất thủ trước bán lẻ online nếu cứ kênh kiệu, làm mình làm mẩy, mẹ hát con khen hay, chiết khấu cao...".
Nhắc lại bài học của Metro, ông Vũ Vinh Phú lưu ý, Nhà nước cần bổ sung các luật về thương mại điện tử để tránh nguy cơ doanh nghiệp ngoại chuyển giá, trốn thuế... Một mặt Nhà nước phải tạo ra môi trường lành mạnh cho các doanh nghiệp cạnh tranh, mặt khác phải quản đúng, quản đủ và khuyến khích doanh nghiệp phát triển.
Bên cạnh đó, vị chuyên gia cũng cho rằng, để có mặt trên kệ hàng của Amazon, Alibaba, sản phẩm hàng hóa của doanh nghiệp Việt phải chuẩn hóa lại, giá thành phải cạnh tranh, làm ăn đúng đắn thì họ sẽ thu nạp.
"Hàng Việt đã có mặt trên kệ hàng của Amazon nhưng rất ít hoặc phập phù. Chất lượng, chi tiêu đã tốt rồi, cả quy mô sản lượng, thời gian giao hàng... cũng phải đảm bảo. Làm ăn thương mại phải chuẩn, không thì phải chịu phạt. Chỉ một lần bất tín là mất hết cả một thương hiệu.
VN gia nhập CPTPP, các FTA thì phải học cách làm ăn của các nước có nền kinh tế thị trường phát triển, nắm bắt các cơ hội, học cách làm ăn tử tế, trách nhiệm của họ, đừng làm ăn chụp giật, nay tốt mai xấu thì sớm muộn cũng phá sản", ông Vũ Vinh Phú lưu ý.
Nguồn: Amazon đối đầu Alibaba tại VN: Cửa nào cho hàng Việt?