Rào chắn cực thông minh có thể cứu sống biết bao người khi tai nạn giao thông

Khả năng chịu lực hoàn hảo khiến thiết kế rào chắn hay lan can dạng con lăn này chẳng hề “ngán” bất cứ dòng xe nào từ dưới 1 tấn cho tới hàng chục tấn.

Ước tính hàng năm có khoảng 1,25 triệu người chết do tai nạn giao thông đường bộ. Và một trong những số nguyên nhân dẫn tới cái chết gồm cả việc xe lao ra khỏi lan can hoặc đâm trực diện vào thành chắn hai bên đường.

Lan can truyền thống là những khối thép đặc được tạo hình dạng gợn sóng.

Từ rất lâu những rào chắn kim loại hay còn gọi là lan can đã ra đời nhằm ngăn không cho xe lao ra khỏi làn đường. Chúng chạy dọc phía hai bên đường và có tính năng làm chệch hướng, giảm lực ảnh hưởng tác động, hoặc ít nhất chặn những chiếc xe mất lái để tránh lao ra khỏi lan can.

Mặc dù vậy, lan can rõ rệt không phải là chiến thuật toàn vẹn bảo vệ người lái. Nếu khối lượng và gia tốc xe quá lớn, Khả năng rào chắn hay bảo đảm của lan can cũng chẳng có lợi là bao.

Những chiếc lan can thông thường khó có thể đảm bảo an toàn xe không bị lao ra phía bên ngoài, đặc biệt rất không an toàn tại các vùng đèo núi cao hiểm trở.

Lan can thông thường chỉ là những tấm thép cứng, không có sự đàn hồi. Cũng thế cho nên, chúng khó có thể bảo vệ sự an toàn cho người điều khiển khi đang di chuyển với gia tốc cao. Thậm chí trong không ít trường hợp còn là nguyên nhân gây tử vong cho người điều khiển.

Chính vì vậy, nếu có thể  tạo nên lan can thông minh với hệ thống giảm chấn "mềm mại", chúng sẽ đóng góp thêm phần tăng cơ hội đảm bảo mạng sống cho đa số người dân.

Và một công ty Hàn Quốc có tên ETI đã nghĩ ra ý tưởng phát minh về một hệ thống lan can dạng con lăn đặc biệt như vậy để giải quyết vấn đề.

Lan can có thể lăn ư? Chúng hoạt động như thế nào?

Lan can lăn thực chất là 1 hệ thống các ống nhựa được xếp theo một kết cấu nối nhau như "cuốn chiếu". Nhưng đừng xem thường thiết kế kiến thiết lan can có phần giống với đồ chơi mát-xa cho trẻ con này nhé.

Thoạt nhìn, lan can lăn giống hệt như một món đồ chơi mát-xa của trẻ con nhưng thực tế công hiệu của nó rất thần kỳ.

Chúng có thể làm được không ít thứ hơn chỉ là việc hấp thụ lực va đập. Lan can lăn sẽ biến đổi lực đâm của xe thành một dạng động năng xoay, đẩy chiếc xe tiếp tục trượt về phía trước, điều những lan can thông thường khó có thể làm được.

Kết cấu của hệ thống lan can lăn.

Hệ thống lan can lăn gồm một tập hợp ống chống sốc làm từ hạt nhựa EVA (Ethylene Vinyl Acetate Copolymer). Mỗi ống được gắn vào lan can bằng hệ thống khung đệm ba chiều chắc chắn. Mỗi rãnh trên ống đều có phủ thêm lớp phản quang để báo hiệu lúc trở về đêm.

Việc sử dụng hạt nhựa EVA đem lại lợi ích đáng kể vì loại vật liệu này có tính đàn hồi tốt hơn nhiều các loại nhựa polyethylene khác, trong khi vẫn giữ được không ít đặc tính tương tự cao su như nhẹ và bền. Ngoài ra, hạt nhựa EVA có ưu thế không độc hại và giá thành sản xuất rẻ.

Tấm chắn cuối cùng hình chữ D ở cuối mỗi lan can có nhiệm vụ hấp thụ lực ảnh hưởng lần thứ hai trong trường hợp xe bị trượt dài. Cách thiết kế kiến thiết theo dạng mô-đun khiến dạng lan can lăn này có thể dễ thay thế và bảo trì dễ dàng.

Màu vàng nổi bật và tỏa nắng của lan can lăn giúp tạo sự chăm chú và quan sát cho người đi đường

tác động ảnh hưởng hấp thụ lực của lan can lăn vô cùng ấn tượng

Ngay những chiếc Đại lý xe tải Hino uy tín chục tấn cũng chẳng phải là "đối phương" với bức tường kiên cố này

>>> Nguồn: Thanh chắn giao thông cực thông minh có thể cứu sống biết bao người khi tai nạn giao thông

Bao giờ gỡ bỏ barie khi qua các trạm BOT?

Chủ trì cuộc họp gần đây về tiến độ dự án thu giá không dừng, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể khẳng định, thu giá tự động phải phấn đấu không có barie.

Hiện tất cả các trạm BOT trên cả nước vẫn phải sử dụng barie nên rất dễ gây ách tắc giao thông (Trong ảnh: Phương tiện qua trạm thu giá cao tốc Hà Nội - Bắc Giang) - Ảnh: Tạ Tô

Theo lộ trình tại Quyết định 07/2017 của Thủ tướng Chính phủ về thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ theo phương thức điện tử tự động không dừng (ETC), hết năm 2018, các trạm thu giá trên QL1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên phải áp dụng thu giá không dừng (không còn barie); Hết năm 2019, sẽ áp dụng với toàn bộ các trạm trên toàn quốc. Để việc này thành hiện thực, cần triển khai những công việc cụ thể chi tiết nào?

Bỏ barie phải có hình thức tài khoản trả sau

Ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ - Môi trường và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Đường bộ VN) cho biết, Bộ GTVT đã đưa ra 3 lộ trình thu giá không dừng. Giai đoạn 1, thu giá không dừng nhưng vẫn cần barie hiện đang tiến hành. Có nghĩa là các trạm thu giá vẫn còn các gờ giảm tốc, barie, chủ phương tiện gắn thẻ Etag di chuyển qua trạm với tốc độ 30-40km/h, điều này vẫn mất thời gian. Chủ phương tiện phải nạp tiền vào tài khoản trả trước, barie chỉ mở cửa khi trong tài khoản có tiền. Giai đoạn 2, bỏ barie nhưng vẫn còn trạm, không cần người ở trạm thu giá mà chỉ có đầu đọc thẻ và đầu thu. Giai đoạn 3 cao hơn nữa, qua ETC như ở Singgapore, tức là có thể bỏ trạm thu giá và lái xe lưu thông với tốc độ trên 100 km/h.

Theo ông Toàn, hiện giờ 28 trạm thu giá tự động không dừng trên QL1 và đường HCM qua Tây Nguyên đang ở giai đoạn 1 với phương thức trả trước. Nhà cung cấp dịch vụ ETC mở tài khoản trả trước và chủ phương tiện nộp tiền vào tài khoản để chi trả giá dịch vụ. “Bộ GTVT đang chỉ đạo, đến năm 2019 khi bỏ barie phải có hình thức tài khoản trả sau. Về công nghệ hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu. Tuy nhiên, tại nước ta, hiện có khoảng 3 triệu xe ô tô đang lưu hành, trong khi mới có khoảng 300.000 phương tiện được dán thẻ Etag, chiếm tỷ lệ khoảng 10%. Để bỏ được barie, cần 100% lái xe phải dán thẻ thu phí không dừng”, ông Toàn nói.

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV VETC (đơn vụ cung cấp dịch vụ ETC) cho biết, công nghệ VETC đang xúc tiến là thiết kế để bỏ barie. Vì Việt Nam chủ yếu vẫn có văn hóa dùng tiền mặt nên phải có barie để kiểm soát tiền trong tài khoản. Ở Singapore, chủ xe phải đóng số tiền nhất định vào tài khoản để được quyền đi ô tô và khi chủ xe lưu thông sẽ tự động trừ tiền vé, trong trường hợp chủ xe nợ tiền họ sẽ thu qua đăng kiểm.

“Theo đề án thu phí không dừng, Bộ GTVT yêu cầu đến hết năm 2019, VETC phải dán thẻ miễn phí đủ 2 triệu xe mới thu tiền. Vấn đề là cần hành lang pháp lý để quy định việc này. Trong đợt sửa Luật GTĐB cần có quy định chủ xe phải có tài khoản giao thông và phải dán thẻ Etag. Khi đã có trên 50% số người dùng sử dụng dịch vụ thì thể chế hóa trong luật sẽ dễ hơn”, ông Hà nói.

Phương tiện lưu thông qua làn thu phí không dừng tại trạm BOT QL1 Cienco 4 - TCT 319 (Hoàng Mai, Nghệ An) - Ảnh: Văn Thanh

Áp dụng phạt nguội

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Công ty Giải pháp công nghệ thông tin FPT cho biết, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết 04 về xây dựng quy chế tất cả các xe ô tô phải gắn thiết bị để giám sát, thu phí và mỗi chủ xe phải mở tài khoản ngân hàng. Việc thu phí nội đô hay chủ xe khi vi phạm luật, hệ thống sẽ tự động trừ tiền trong tài khoản. Giống như, để bỏ được barie cần quy định tất cả các xe trên toàn quốc phải dán thẻ Etag và phải tính đến vấn đề chủ phương tiện không có tiền trong tài khoản và phạt nguội khi chủ phương tiện bỏ chạy.

“Phương thức trả trước bắt buộc chủ phương tiện phải có tiền trong tài khoản để khi qua trạm barie mới mở. Trong trường hợp trả sau, tài khoản không có tiền phải có hệ thống tơng tự hệ thống đo lường và tính toán xử lý vi phạm để khắc ghi biển số, ngày, giờ phương tiện qua trạm và phải được kết nối với tài khoản của ETC. rất cần phải có sự kết nối dữ liệu giữa cơ quan đăng kiểm, đăng ký phương tiện, hệ thống các trạm thu phí và hệ thống xử lý vi phạm luật để kiểm soát phương tiện chạy qua mà chưa trả tiền”, ông Thắng nói.

Nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cho rằng, khi bỏ barie, chủ phương tiện không có tiền vẫn qua được trạm, nhưng tiếp đến phải thông báo được cho chủ phương tiện biết số tiền “nợ” trong tài khoản và phải nạp tiền, đến thời điểm cụ thể chi tiết nếu không nạp sẽ bị tính lãi suất. Đối tượng thứ hai cần kiểm soát là những người không có thẻ cần có hệ thống camera ghi lại biển số, thời gian, ngày giờ xe chạy và báo lại cho chủ xe đã không lắp thẻ Etag nhưng qua trạm phải trả phí và yêu cầu dán thẻ. Để làm được vấn đề đó phải có kết nối với dữ liệu đăng ký phương tiện của công an, trung tâm quản lý trạm thu phí. Đối tượng thứ ba là những trường hợp cố tình bẻ cong biển số hay che biển số để trốn nộp phí. Lúc này, cũng cần hệ thống camera không gian 3 chiều để nhận dạng đặc điểm xe, kết hợp với lực lượng công an tìm chủ phương tiện để xử lý.

“Về mặt công nghệ khi bỏ barie, công nghệ phải đủ mạnh để nhận diện được tốc độ xe chạy lên đến trên 100km/h như trên tuyến phố cao tốc thay vì tốc độ nhận diện 40-50km/h như công nghệ hiện nay”, ông Trường nói.

Lý giải năng lực triển khai thu giá không dừng ở tất cả các làn theo lộ trình, ông Nguyễn Mạnh Thắng, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ VN cho biết, phần nhiều các nước chỉ triển khai thu giá không dừng chân ở 1 số ít làn nhất định và vẫn áp dụng song song thu giá không dừng và một dừng để phục vụ đa dạng nhu cầu chủ phương tiện, trong đó có xe thuộc diện Hiệp định Liên vận mà Việt Nam tham gia. Tổng cục sẽ kiến nghị Bộ GTVT vẫn phải giữ lại 1 làn thủ công để phục vụ nhu cầu này.

Đề cập quy định trả tiền sau, ông Thắng cho rằng, trong điều kiện xe không chính chủ và xe đi mượn còn nhiều thì việc kiểm soát điều hành tài khoản trả sau của chủ phương tiện sẽ rất khó khăn. “Cách kiểm soát tốt nhất là thông qua đăng kiểm. Mặc dù vậy, hiện các văn bản quy phi pháp luật chưa quy định cụ thể nên Cần phải thể chế hóa vào các văn bản quy bất hợp pháp luật”, ông Thắng đề xuất.

Nguồn: Khi nào gỡ bỏ barie qua trạm BOT?